Tak jak historia Śląska jest rozdziałem historii Polski, tak jego kultura jest częścią kultury europejskiej.
„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”,Biuletyn Dolnośląski”, 1986, nr 2 (70), s. 2-5
Prezentowane czarno-białe fotografie sprzed kilkudziesięciu lat pochodzą z przechowywanego w Archiwum Państwowym we Wrocławiu Oddział w Legnicy zespołu archiwalnego „Biuro Projektów Zagospodarowania Przestrzennego „Agloprojekt” w Legnicy ([1955]1975-1999[2006])”. Zachowała się w nim dokumentacja wykonana pod koniec lat 50. XX w. przez Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków we Wrocławiu, na zlecenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu – studia historyczno-urbanistyczne do planów zagospodarowania przestrzennego poszczególnych miast dolnośląskich. Fotografie były załącznikiem do części opisowej opracowań.
Swego rodzaju „komentarzem” do wystawy są cytaty z opublikowanego w 1986 r. w drugim obiegu (w „Biuletynie Dolnośląskim”), a napisanego w 1981 r., dramatycznego „Memoriału o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”, autorstwa historyków sztuki z Oddziału Wrocławskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki.
Pod „Memoriałem” podpisali się: Henryk Dziurla, Janina Eysymontt, Ewa Halawa, Ewa Lenkow, Stanisław Stulin, Jan Wrabec (przypisek redakcji „Biuletynu Dolnośląskiego” do opublikowanego tekstu: „Artykuł powyższy przesyłany był do wielu pism oficjalnych, m.in. do „Odry” i „Polityki” – wszędzie kwestionowany przez cenzurę. Publikujemy bez wiedzy Autorów”)
Na terenie historycznego Śląska wyjątkowo wiele miast posiada średniowieczny rodowód z pierwotnymi układami urbanistycznymi i harmonijnie nawarstwioną zabudową historyczną [...]
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)
Miasta śląskie wyróżniają się w środkowoeuropejskim budownictwie miejskim [...] Trzeba jednak stwierdzić, że w wielu miastach , niestety, także w tych najcenniejszych, na prawidłową odbudowę zespołów zabytkowych jest już praktycznie za późno.
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)
Część z nich, choć stosunkowo nieznaczna, uległa zniszczeniom wojennym.
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)
Zasięg szkód nie upoważniał jednak do masowego wyburzania obiektów zabytkowych i zastępowania ich niestosowną i bezwzględną zabudową pseudo-nowoczesną. Tak jednak uczyniono m.in. w Lubaniu i Strzelinie. W innych miastach przez długie lata nie zainwestowano nawet symbolicznej złotówki w bieżące prace remontowe i konserwatorskie, po czym, wskazując na postępująca dekapitalizację, wyburzono całe kwartały zabytkowych kamieniczek. Przykładem jest Legnica i Lwówek Śląski, gdzie z obojętnością obserwowano niszczenie architektury historycznej, by zastąpić ją nową, bezduszną i monotonną, nie zharmonizowaną z otoczeniem”.
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)
Tragizm zabytków śląskich ma jeszcze jeden aspekt, tym razem specyficznie dzielnicowy. Olbrzymie straty poczyniła polityka kulturalna na Ziemiach Odzyskanych. Zabytki architektury, rzeźby i malarstwa [...] traktowane były na Śląsku szczególnie brutalnie w ramach akcji tzw. usuwania śladów niemczyzny. [...] Odmówiono ochrony zabytkom architektury, które miały być gloryfikacją spuścizny po junkrach pruskich. Zburzono w ten sposób nie tylko pojedyncze budowle, ale wręcz całe ich zespoły (np. w Legnicy). Uległy przy tym zniszczeniu pomniki kultury polskiej na Śląsku. Jest paradoksem, że były to te same zabytki, które przetrwały proces germanizacji Śląska, nasilony w czasach hitlerowskich”.
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)
W historii naszego regionu nastąpiły kilkakrotnie zmiany przynależności państwowej, co przyczyniło się do powstania na ziemiach śląskich wielonarodowego środowiska artystycznego. Działali tu twórcy z Czech, Austrii, Włoch, Francji, Niemiec i Polski, a także przedstawiciele innych nacji. Bez względu jednak na ich pochodzenia, dzieła przez nich stworzone należą do sztuki ogólnoeuropejskiej. Jesteśmy zobowiązani do uszanowania tego dziedzictwa. Tak jak historia Śląska jest rozdziałem historii Polski, tak jego kultura jest częścią kultury europejskiej
(„Memoriał o stanie zabytków na Dolnym Śląsku”)